Obszary z roślinami miododajnymi to jeden z 6 ekoschematów, czyli dodatkowych płatności, o które w tym roku może wnioskować Rolnik, a których celem jest wdrożenie i realizacja praktyk korzystnych dla środowiska i klimatu oraz dobrostanu zwierząt. Praktyki te wykraczają ponad wymogi określone w warunkowości. Instrument ten został tak zaprojektowany, aby w jak największym stopniu realizować korzyści środowiskowe, a zarazem zachęcić rolników do aktywnego zaangażowania się w realizację działań na rzecz ochrony środowiska i klimatu.

Ekoschemat – Obszary z roślinami miododajnymi polega na utworzenia obszaru z roślinami miododajnymi poprzez wysiew mieszanki składającej się z co najmniej dwóch gatunków roślin miododajnych z określonej w Rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 marca 2023 r.  w sprawie norm oraz szczegółowych warunków ich stosowania (załącznik nr 1 do Rozporządzenia, Dz. U. 2023, poz. 478 z zm.) listy roślin (wykazu roślin). Przy czym wykaz roślin spełniających warunki miododajności podzielony jest na dwa warianty – wykaz 1 i wykaz 2 (Lista gatunków roślin miododajnych na końcu wpisu).

Ważne!

Rolnik musi na obszarze deklarowanym jako obszar z roślinami miododajnymi wysiać mieszankę co najmniej 2 różnych gatunków roślin z ww. wykazów. Przy czym mieszanka ta obejmuje co najmniej jeden gatunek roślin miododajnych z gatunków wymienionych w wykazie numer 1, a gatunki roślin miododajnych z wykazu numer 2 nie są dominujące w tej mieszance. Zatem upraszczając rośliny wymienione w wykazie numer 1 muszą być rośliną dominującą w wysianej mieszance roślin.

Celem ekoschematu – Obszary z roślinami miododajnymi jest zachęcenie Rolników do tworzenia obszarów z roślinami miododajnymi, stanowiącymi długotrwałe, różnorodne i bezpieczne żerowiska dla pszczoły miodnej i dzikich owadów zapylających.

Praktyczne aspekty ekoschematu – Obszary z roślinami miododajnymi:

1. W zakładce WNIOSEK należy zaznaczyć wnioskowanie o ekoschemat – Obszary z rozlinami miododajnymi (pierwszy checkbox). W zakładce MAPA, po narysowaniu geometrii uprawy, ze słownika należy wybrać roślinę Uprawa miododajna (jest to dedykowana pozycja w słowniku dla ekoschematu Obszary z roślinami miododajnymi), zaznaczyć (zweryfikować zaznaczone przez aplikację) wnioskowania o poszczególne płatności, wskazać co najmniej 2 składniki mieszanki oraz zaznaczyć wnioskowanie o ekoschemat Obszary z roślinami miododajnymi (E_MIOD).
2. Aplikacja eWniosekPlus nie wyświetla listy poszczególnych gatunków z uwzględnieniem podziału na odrębne wykazy, lecz prezentuje jedną listę, z której rolnik musi wskazać co najmniej dwa składniki mieszanki zgodnie z poniższym:

– gatunki ujęte w wykazie nr 2 muszą być zadeklarowane w mieszance z gatunkami ujętymi w wykazie nr 1;

– nie jest dopuszczalna deklaracja mieszanki, w której składniki stanowią jedynie gatunki z wykazu nr 2 – w takiej sytuacji płatność w ramach ekoschematu Obszary z roślinami miododajnymi nie zostanie przyznana.

– poprawną deklaracją mieszanki będzie wybór co najmniej jednego składnika z wykazu nr 1 i co najmniej 1 składnika z wykazu nr 2 lub deklaracja co najmniej dwóch składników z wykazu nr 1

WAŻNE!

Pozycje w słowniku „Ugór z roślinami miododajnymi” i „Uprawa miododajna” to dwie odrębne rośliny.

„Ugór z roślinami miododajnymi” nie kwalifikuje się do płatności w ramach ekoschematu Obszary z roślinami miododajnymi. Obszar, na którym wskazano „Ugór z roślinami miododajnymi” można zadeklarować tylko do Podstawowego wsparcia dochodów (PWD). Można również wskazać tę powierzchnię jako element/obszar nieprodukcyjny w celu wypełnienia normy GAEC8 w przypadku gdy powierzchnia gruntów ornych przekracza 10 ha w gospodarstwie.

„Uprawa miododajna” kwalifikuje się do płatności w ramach ekoschematu Obszary z roślinami miododajnymi. Dla uprawy miododajnej zadeklarowanej w ramach ekoschematu należy wskazać składniki mieszanki. Nie można jednak powierzchni z tą rośliną zadeklarować jako element/obszar nieprodukcyjny w ramach wypełnienia normy GAEC8 w przypadku gdy powierzchnia gruntów ornych przekracza 10 ha w gospodarstwie.

Płatność z tytułu ekoschematu – Obszary z roślinami miododajnymi zostanie przyznana do powierzchni gruntów ornych, zadeklarowanych we wniosku o przyznanie płatności, na których realizowany jest ten ekoschemat, jeżeli grunty te nie są deklarowane na potrzeby realizacji normy GAEC 8, czyli aby uzyskać płatność należy zaznaczyć ,,Uprawa miododajna’’, a nie ,,ugór z uprawą miododajną’’,

UWAGA!

Na obszarze zadeklarowanym w ramach tego ekoschematu obowiązuje ZAKAZ:

1. prowadzenia produkcji rolnej (w tym zakaz wypasu i koszenia) w terminie do dnia 31 sierpnia (nie dotyczy pasiek),
2. stosowania środków ochrony roślin.

 

W 2023 r. planowana jest stawka płatności 269,21 euro/ha

 

Ekoschemat – Obszary z roślinami miododajnymi można łączyć z innymi ekoschematami, tj.:

1. opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia
2. zróżnicowana struktura upraw,
3. uproszczony system uprawy

Ekoschematu – Obszary z roślinami miododajnymi NIE można łączyć z następującymi ekochematami, tj.:

1. ekstensywane użytkowanie TUZ
2. wymieszanie słomy z glebą,
3. retencjonowanie wody na TUZ,
4. międzyplony/wsiewki śródplonowe,
5. stosowanie płynnych nawozów metodą inną niż rozbryzgowo,
6. prowadzenie produkcji roślinnej w systemie Integrowanej Produkcji Roślin,
7. biologiczna ochrona upraw,
8. wymieszanie obornika z glebą w ciągu 12 godzin,

Najczęstsze pytania i odpowiedzi:

1. Czy jest wyznaczony termin wysiewu mieszanki? – Nie ma wyznaczonego terminu wysiewu mieszanki, jednak termin wysiewu powinien zagwarantować możliwość wzejścia nasion i zakwitnięcia roślin.
2. Jaka jest minimalna i maksymalna wielkość działki rolnej przeznaczonej na ekoschemat Obszar z roślinami miododajnymi ? – Minimalna wielkość działki wynosi 10 arów, natomiast nie ma określonej w przepisach powierzchni maksymalnej.
3. Czy obszar z roślinami miododajnymi z ekoschematu można łączyć z wymaganiami warunkowości GAEC 8? – Nie można łączyć tych dwóch elementów.
4. Czy można wysiać rośliny tylko z wykazu drugiego? – NIE. Musi być wysiana roślina z wykazu pierwszego oraz musi ona być rośliną dominująca w mieszance.
5. Czy w przypadku mieszanek miododajnych rolnik musi mieć dokumenty zakupu potwierdzające składniki wysianej mieszanki? – Skład mieszanki będzie oceniany na podstawie danych wprowadzonych w eWnioskuPlus oraz na podstawie kontroli na miejscu. Rolnik nie musi posiadać dowodu zakupu nasion i nie muszą być to nasiona kwalifikowane.
6. Czy można wysiać mieszankę składającą się z facelii oraz gorczycy? – Są to rośliny z wykazu drugiego. Rozporządzenie zobowiązuje aby mieszanka posiadała rośliny z wykazu pierwszego i są one dominujące w składzie mieszanki.
7. Czy jeśli rolnik zadeklaruje chęć wejścia w obszary z roślinami miododajnymi np. na 1 ha to czy może co roku na tej samej działce i na tym samym obszarze deklarować do płatności obszary z roślinami miododajnymi , zmieniałby się tylko skład mieszanki w poszczególnym roku? – Przepisy nie stawiają ograniczeń w zakresie gruntu i okresu wysiewu mieszanki miododajnej. Uprawa mieszanki miododajnej może powtarzać się kilka lat z rzędu na tej samej działce.
8. Czy na obszarach miododajnych można wypasać zwierzęta? – w terminie do 31 sierpnia na obszarach z roślinami miododajnymi jest zakaz wypasania zwierząt.
9. Czy można dokonać skoszenia mieszanki miododajnej i powtórnego zasiewu w terminie przed 31 sierpnia? – Nie można dokonać skoszenia mieszanki przed 31 sierpnia.
10. Czy w terminie po 31 sierpnia można dokonać zbioru nasion z uprawy miododajnej? – Rolnik może dokonać koszenia i zbioru nasion po 31 sierpnia.
11. Czy rolnictwo ekologiczne można łączyć z roślinami miododajnymi? – NIE, ponieważ są to grunty nieprodukcyjne

 

Lista gatunków roślin miododajnych

Wykaz nr 1

1)   bodziszki (Geranium spp.);

2)   chabry (Centaurea spp.);

3)   czarnuszki (Nigella spp.);

4)   cząber ogrodowy (Satureja hortensis L.);

5)   czyściec prosty (Stachys recta L.);

6)   dzielżan jesienny (Helenium autumnale L.);

7) kłosowce (Agastache spp.);

8) kocimiętki (Nepeta spp.);

9) kolendra siewna ( Coriandrum sativum L.);

10) kosmos pierzastolistny (Cosmos bipinnatus Cav.);

11) krwawnica pospolita ( Lythrum salicaria L.);

12) lebiodka pospolita (Origanum vulgare L.);

13) lubczyk ogrodowy (Levisticum officinale Koch);

14) łyszczec wiechowaty (Gypsophila paniculata Fisch.);

15) marzymięta grzebieniasta (orzęsiona) (Elsholtzia ciliata (Thunb.) Hyl.);

16) mierznica czarna (Ballota nigra L.);

17) mikołajek płaskolistny (Eryngium planum L.);

18) ogórecznik lekarski (Borago officinalis L.);

19) ostropest plamisty (Silybum marianum (L.) Gaertn.);

20) ożanka nierównoząbkowa (Teucrium scorodonia L.);

21) przegorzany (Echinops spp.);

22) pszczelnik mołdawski (Dracocephalum moldavicum L.);

23) rezedy (Reseda spp.);

24) rukiew siewna (Eruca sativa DC.);

25) serdecznik pospolity (Leonurus cardiaca L.);

26) stulisz sztywny (Sisymbrium strictissimum L.);

27) szałwie (Salvia spp.) z wyłączeniem szałwi błyszczącej (S. splendens Sello);

28) szanta zwyczajna (Marrubium vulgare L.);

29) ślaz zygmarek (Malva alcea L.);

30) ślazówka turyngska (Lavatera thuringiaca L.);

31) świerzbnica polna (Knautia arvensis (L.) Coult.);

32) trędownik bulwiasty (Scrophularia nodosa L.);

33) werbena krzaczasta ( Verbena hastata L.);

34) wielosił błękitny (Polemonium coeruleum L.);

35) wierzbówka kiprzyca (Chamaenerion angustifolium (L.) Scop.);

36) żeleźniak pospolity (Phlomis tuberosa L.)                                                                                                                                            

37) żmijowiec grecki (Echium creticum S.S.);

38) żywokost lekarski (Symphytum officinale L.).

Wykaz nr 2

1) facelia błękitna (Phacelia tanacaetifolia Benth.);

2) gorczyca jasna (Sinapis alba L.);

3) gryka zwyczajna (Fagopyrum esculentum Moench);

4) komonica zwyczajna (Lotus corniculatus L.);

5) koniczyny (Trifolium spp.) z wyłączeniem koniczyny odstającej (Trifolium patens Schreb.);

6) lucerny (Medicago spp.);

7) nostrzyk biały (Melilotus albus Med.);

8) rzodkiew oleista (Raphanus sativus var. oleiformis Pers.);

9) słonecznik zwyczajny (Helianthus annuus L.);

10) sparceta piaskowa (Onobrychis arenaria (Kit.) DC.);

11) sparceta siewna (Onobrychis viciifolia Scop.);

12) wyka kosmata (Vicia villosa Roth.).

Źródło:

1. ARiMR (Obszary z roślinami miododajnymi – Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa – Portal Gov.pl (gov.pl))
2. Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie